Archives

Het kristalgeluid van de laatste seconden van Radio Veronica

22.10.2024 – Wie heeft ze níet gehoord? De laatste minuten van Radio Veronica op 31 augustus 1974; de speech van Rob Out (“Dat spijt mij … voor Nederland.”), het Wilhelmus (in de uitvoering van Pro Musica o.l.v. Lex Karsemeyer) en de zich herhalende jingle Veronica, Veronica. En toen… het geluid van het zendkristal dat wordt losgetrokken uit de zender (tsjoep). En wat dan blijft is zenderruis.

Die zenderruis zoals we die kennen was niet daadwerkelijk van 31 augustus 1974, maar al eerder opgenomen door Veronica-technicus Ad Bouman, en wel op 2 April 1973 toen het Veronica-zendschip de Norderney lossloeg van haar ankers. Een fragment van die opname is door Ad Bouman achter de laatste minuten geplakt en op die manier beland op de LP Sorry Veronica uit september 1974. Het geluid staat op plaatkant A op 1’16” en ook nog eens op plaatkant B op 19’34”.

Jaren later kreeg het fragment vleugels. Het zat in zo goed als élke radiodocumentaire die ging over het stoppen van zeezender Radio Veronica. En het belandde als element in een custom-jingle van Top Format voor (natuurlijk) Veronica. Dat was begin jaren 90, toen Veronica nog publieke omroep was en de kreet Retegoed introduceerde. De Amerikaanse partner van Top Format (JAM) bracht dezelfde jingles later voor de Amerikaanse radiomarkt uit onder de pakketnaam Hit Power, ingezongen voor het station Power 92 (92.3 FM KKFI in Glendale, Phoenix, Arizona). Daar werd het kristalgeluid echter vervangen door een drumpad, want dat rare tsjoep-geluidje van Veronica zei de Amerikanen natuurlijk helemaal niets. Luister naar een montage van jingles en promo’s met daarin het tsjoep-geluid van het kristal…

En dan voor de échte freaks: het kristal is “Northern Engineering Laboratories, Wisconsin Type: T-12A – 557khz”. Zie foto’s bovenaan dit artikel.
(Idee: Albert Pleijsier, met dank aan Niels Zack namens Stichting Norderney.)

Waar komt het geluid van de stipmotor vandaan?

22.09.2024 – Waar komt het geluid van de stipmotor vandaan? Van welke auto of motor? En door wie is dat geluid gemaakt of opgenomen? Wie gebruikten de jingles? En wie was er het eerst? Dit artikel geeft antwoord op al die vragen.

Het geluid van de stipmotor kennen veel radioluisteraars van de Top 40 vanaf oktober 1974. De plaat die hoog steeg kreeg een rode stip mee in het gedrukt exemplaar en op de radio ging dat gepaard met het geluid van een motor, een orkestje en een zingende juffrouw (* meer daarover hieronder). Wij hebben die ‘de stipmotor’ gedoopt.
Joost den Draaijer was er op Hilversum III een slag eerder mee. Hij gebruikte de stipmotor na de verkeersinformatie in de jingle “Een wenkje voor den weggebruiker”, ingesproken door Ad ‘s-Gravesande. Dat was begin jaren ’70. Ferry Maat vergreep zich ook in de Soulshow aan de stipmotor.

V.l.n.r.: Ferry Maat, Ad ‘s-Gravesande en Joost den Draaijer (Willem van Kooten) – foto’s Beeld en Geluid


Maker
Oorspronkelijk komt de jingle van het jinglebedrijf PAMS in Dallas. Het is cut 14 in series 27 getiteld Jet set uit 1964, opgenomen voor WABC in New York.
Lang hebben we ons afgevraagd welke auto of motor dit geluid voortgebracht. Tot we simpelweg keken in de PAMS Bible, een digitale database van jingle-goeroe Ken R. Deutsch met een opsomming van alle basis-jingles uit de naamgegeven jingleseries van PAMS.
Want wat zien we daar staan bij cut 14 in series 27? XKE Special. En wat blijkt (dat wisten wij ook niet)? Een XKE Special is type raceauto van … Jaguar.


De Jaguar E-type wordt ook aangeduid als Jaguar XK-E. Er zijn drie generaties van gebouwd tussen 1961 en 1974. De E-type betekende een revolutie in het ontwerp, de prestaties en de besturing van sportwagens. De prijs van deze Jaguars lag een stuk onder die van de concurrerende modellen wat zorgde voor een prima verkoop. In 14 jaar tijd werden meer dan 70.000 exemplaren van de E-type verkocht. YouTube staat vol met filmpjes waarop het geluid van de motor goed te horen is.


Herkomst
Waar overigens PAMS het geluid weer vandaan heeft, is niet 100% duidelijk. In ieder geval van een elpee met geluidseffecten, want in de basisopname (de een-na-laatste in de montage hieronder) is het tikken van de plaat goed te horen. Wie weet om welke plaat het gaat, mag het ons mailen. Heel graag zelfs!
PAMS gebruikte in series 27 overigens veel meer (Jet Set-) geluiden, zoals dat van een springplank in een zwembad of een speedboot.

* De zingende juffrouw heet overigens Gleni Tai / Rutherford, is van Indiaanse afkomst en heet oorspronkelijk Brighteyes Longknife. Ze staat ook getekend op de hoes van series 27, zie hierboven de lichtgroene afbeelding.

Het geluid van de stipmotor is trouwens ook te horen op een single van zanger Ray Burden uit 1960, getiteld
A Hot-Rodders Dream. Heel bijzonder om de jingle op deze manier te horen.

Ook hoor je de stipmotor in een Radio Veronica-spot voor de Fiat 128, ingesproken door Rob Out, begin jaren 70.


En daarmee is de hoofdvraag beantwoord: de stipmotor uit de Top 40 komt van Jaguar!
Hieronder een montage van een aantal versies van de stipmotor-jingle en het origineel.

De Roepie Roepie-Vogel komt uit de VS: Tookie Tookie Bird


15.09.2024 – Wie kent ‘m niet? De Roepie Roepie-Vogel uit de Volle Vrijdag van Veronica op Hilversum 3. Geïntroduceerd op vrijdag 5 december 1986. Hoorde je op de radio het opvallende geluid van de Roepie Roepie-Vogel (“Oeh oeh, ah ah, Roepie Roepie!”), dan kon je bellen naar de studio (via een gratis nummer, net nieuw in Nederland). Was je beller nummer ‘zoveel’, dan kwam je in de uitzending en won je mooie prijzen.
Het was Jeroen van Inkel die het spel heeft binnengeloodst bij Veronica, hij had het op cassette gehoord met daarop Z100 airchecks. “Het vroeg wel iets van de luisteraar”, zei Jeroen van Inkel er 7 jaar geleden over op de Vlaamse JOE, toen dat radiostation het spel eenmalig leende. “Je moest lang blijven luisteren.”

“Ik zocht iets wat als een rode draad door alle programma’s heen gespeeld kon worden en ook kort. Ik bedacht de prijzen erbij en maakte daar speciale kaartjes voor die in het zicht van de DJ’s werden opgehangen”, zo schreef Jeroen ons vandaag.
Erik de Zwart programmeerde de vogel in 2014 opnieuw tijdens zijn aantreden bij Radio Veronica.


Afgeluisterd

Zoals bijna geen enkel radiospelletje was ook de Roepie Roepie-Vogel eenvoudigweg afgeluisterd in de VS. Daar heette het de Tookie Tookie Bird. Ook daar was de opzet dat een luisteraar na het horen van de
Tookie Tookie Bird belde naar de studio en zo prijzen kon winnen. Het originele geluid van de Amerikaanse versie kwam uit de Disney-animatie “George of the Jungle” uit 1967.


De Tookie Tookie Bird vloog op vele Amerikaanse radiostations, waaronder om te beginnen Z100 (WHTZ) in New York, waar Scott Shannon de Bird als eerste introduceerde. Verder vloog-ie op Q105 (WRBQ) in Tampa (1983), 93Q (KKBQ) in Pasadena, WHIN 1010AM in Gallatin, Y97 (KYRK) in Nevada (1984), WSTW 93.7 in Wilmington en KXPT in Las Vegas (1983-1993!!), om er een paar te noemen.


Veel andere gebruikers

Luister hieronder naar enkele airchecks van de Roepie Roepie-Vogel bij Veronica en daaronder enkele versies van de Amerikaanse Tookie Tookie Bird. Die Amerikaanse versie is zeer waarschijnlijk gemaakt door J.R.Nelson, de eerste vormgever bij Z100 die ook de vroege versies van “From the top of the Empire State Building” gemaakt heeft. De stem is van Ernie Anderson.

De Nederlandse naam Roepie Roepie-Vogel komt (natuurlijk) van cabaretier Toon Hermans die de naam in 1980 gebruikte in zijn act “De ornitholoog” (de vogelkenner). Ook de verzonnen vogelnamen Poelifinario en Kroet komen uit die act. Toon Hermans heeft persoonlijk toestemming gegeven aan Veronica voor het gebruik van de naam.


Dit is de originele Roepie Roepie jingle van Radio Veronica, ingesproken via een Harmonizer door Jeroen van Inkel, de oerwoudgeluiden komen van Neftali’s Beast – Land Of The Drums.

Het geluid

Het geluid van de Roepie Roepie-Vogel is dat van de kookaburra, gewone kookaburra of lachvogel (Dacelo novaeguineae), dat is een ijsvogelsoort. De naam lachvogel slaat op de roep van deze vogel die erg op de menselijke lach lijkt. Het bijzondere aan de vogel is dat deze over het algemeen niet mensenschuw is en makkelijk benaderbaar is of zelf toenadering zoekt.

Helaas waren er ook wat minder fijnbesnaarde versies, zoals de Rukkie Rukkie-vogel in het programma Verona (1986-1989), en je had ook de Likkie Likkie-vogel.


Nog meer luisteren?

Wie nog eens een oude aflevering wil horen kan ook terecht bij onze radiovriend Bert op 5.
(Dit artikel was er niet gekomen zonder Albert Pleijsier. Bedankt, Albert!)

Gerard Ekdom blijft Sonic Spring trouw

03.09.2024 – Hou je van getallen? Nou, hou je vast; het is het 4e pakket voor Gerard Ekdom.
De set bevat 5 langere songs en 7 jingles. En het programma duurt van 6 tot 9 (tot 10? Nee, tot 9!).
De nieuwe vormgeving voor de kersverse show van Gerard Ekdom komt van Sonic Spring in Berkel-Enschot, gerund door Maurice Verschuuren. Ze zijn snel, redelijk hard en klinken zoals Gerard Ekdom ook klinkt; boordevol energie. Hij mocht zelfs van zijn nieuwe werkgever Veronica zijn eigen jingleproducent trouw blijven (zie eerdere bericht over Veronica op deze pagina).
Op de foto: Gerard Ekdom en nieuwslezer Marijke Ketel.

Luister hier naar de nieuwe Ekdom-jingles
van Sonic Spring.

Veronica – nieuwe jingles, nieuwe jocks, nieuwe slogan


02.09.2024 – De nieuwe dj’s heten Gerard Ekdom, Wouter van der Goes, Frank van ’t Hof en Rob Stenders.
De nieuwe slogan is Join the club, om het clubhuisgevoel te versterken. En de nieuwe jingles van Radio Veronica komen van PURE Jingles in Hilversum.

Eén jingle voor op het hele uur (Top of the hour), 10 basic jingles met stationsnaam en slogan, en vormgeving voor nieuws, weer en verkeer. Kortom: Veronica – nieuwe jingles, nieuwe jocks, nieuwe slogan.

Wil je de jingles horen? Dat kan…

“Welke luisteraar binnen de doelgroep is er niet opgegroeid met Radio Veronica? Als tiener zette ik mijn wekker op 6 uur – en racete ik van school naar huis – om de Volle Vrijdag op Radio 3 te volgen. Ook bij andere teamleden van PURE heeft Veronica het radiovirus aangewakkerd. Te mogen bijdragen aan de evolutie van dit merk is een jongensdroom die is uitgekomen.”
Thomas Giger – PURE Jingles