28.03.2025 – Tom Merriman (20 maart 1924 – 11 november 2009) ken je natuurlijk als Mr. Jingle. Hij was sinds 1955 actief in de jinglebusiness in Dallas met zijn bedrijven CRC en TM (vanaf 1967). In Nederland is zijn werk vooral bekend door zijn jingles voor Veronica, de TROS en de AVRO. Iedere radioluisteraar kent zijn werk.
We hebben er hier nooit melding van gemaakt, maar op deze website staan 19 orchestrale werken die ook door Merriman zijn geschreven. Het zijn stuk voor stuk instrumentale composities bedoeld voor muziek bij film (scores). Je kunt ze allemaal afluisteren. Kom je bekende dingen tegen? Nee. Maar het beluisteren leert je wel dat Tom Merriman een meesterlijke componist was en alle facetten van de muziek in zijn vingers had.
Weinigen weten dat hij ook muziek maakte voor (jazz-) grootheden als Louis Armstrong, Duke Ellington en Cab Calloway.
Op 13 september 2008 – ruim een jaar voor zijn dood – werd hij muzikaal uitgezwaaid door zo goed als iedereen die in de jinglewereld een betekenis heeft. Toen Merriman werd benaderd dit evenement te houden, zei hij: “Ik denk niet dat ik dit allemaal verdien.” Zijn vrouw Jackie Merriman (vroeger jingle-zangeres) antwoordde: “Nou, blijkbaar denken heel veel mensen dat je dat doet.” (bron: Ken Deutsch).
20.03.2025 – Verhalen schrijven is leuk, zeker als het over radio of jingles gaat. Vanaf vandaag in Recorder: Willem van Kooten (Joost den Draaijer) over radio én jingles. Nog geen abonnee van het omroephistorsch magazine Recorder? Gewoon worden!
24.11.2024 – Hoorden we dat nou goed? In de radio-reclameblokken van de STER een promo van de publieke omroep? Met als slogan ‘Welkom bij de publieke omroep’! Dat is op zich al vreemd (al zeggen omroepbobo’s meteen dat dat niet vreemd is, wij vinden nog altijd dat dat wel vreemd is). Maar de promo begint met de beroemde jingle “Herinnert u zich deze nog?” Deze jingle is toch echt gemaakt bij de commerciële zeezender (“piraat”) Radio Veronica met de stem van Lex Harding. De gebruikte muziek is van de Chantays met als titel Pipeline. Er is ook een rustiger versie waarbij Zarathustra van Ars Nova als bedje is gebruikt.
De radiopromo van de publieke omroep beginnen met een jingle van de commerciële Radio Veronica? De makers hebben dan écht even de boot gemist. Een blunder van de NPO in de klasse A. Welkom bij de publieke omroep! Taco Zimmerman, algemeen directeur AvroTros, zegt namens alle dertien omroepen: “Deze campagne tovert een glimlach op het gezicht van iedere Nederlander. Wij zeggen: Inderdaad!
Luister naar de NPO promo:
Luister naar de originele jingle van Radio Veronica:
22.10.2024 – Wie heeft ze níet gehoord? De laatste minuten van Radio Veronica op 31 augustus 1974; de speech van Rob Out (“Dat spijt mij … voor Nederland.”), het Wilhelmus (in de uitvoering van Pro Musica o.l.v. Lex Karsemeyer) en de zich herhalende jingle Veronica, Veronica. En toen… het geluid van het zendkristal dat wordt losgetrokken uit de zender (tsjoep). En wat dan blijft is zenderruis.
Die zenderruis zoals we die kennen was niet daadwerkelijk van 31 augustus 1974, maar al eerder opgenomen door Veronica-technicus Ad Bouman, en wel op 2 April 1973 toen het Veronica-zendschip de Norderney lossloeg van haar ankers. Een fragment van die opname is door Ad Bouman achter de laatste minuten geplakt en op die manier beland op de LP Sorry Veronica uit september 1974. Het geluid staat op plaatkant A op 1’16” en ook nog eens op plaatkant B op 19’34”.
Jaren later kreeg het fragment vleugels. Het zat in zo goed als élke radiodocumentaire die ging over het stoppen van zeezender Radio Veronica. En het belandde als element in een custom-jingle van Top Format voor (natuurlijk) Veronica. Dat was begin jaren 90, toen Veronica nog publieke omroep was en de kreet Retegoed introduceerde. De Amerikaanse partner van Top Format (JAM) bracht dezelfde jingles later voor de Amerikaanse radiomarkt uit onder de pakketnaam Hit Power, ingezongen voor het station Power 92 (92.3 FM KKFI in Glendale, Phoenix, Arizona). Daar werd het kristalgeluid echter vervangen door een drumpad, want dat rare tsjoep-geluidje van Veronica zei de Amerikanen natuurlijk helemaal niets. Luister naar een montage van jingles en promo’s met daarin het tsjoep-geluid van het kristal…
En dan voor de échte freaks: het kristal is “Northern Engineering Laboratories, Wisconsin Type: T-12A – 557khz”. Zie foto’s bovenaan dit artikel. (Idee: Albert Pleijsier, met dank aan Niels Zack namens Stichting Norderney.)
22.09.2024 – Waar komt het geluid van de stipmotor vandaan? Van welke auto of motor? En door wie is dat geluid gemaakt of opgenomen? Wie gebruikten de jingles? En wie was er het eerst? Dit artikel geeft antwoord op al die vragen.
Het geluid van de stipmotor kennen veel radioluisteraars van de Top 40 vanaf oktober 1974. De plaat die hoog steeg kreeg een rode stip mee in het gedrukt exemplaar en op de radio ging dat gepaard met het geluid van een motor, een orkestje en een zingende juffrouw (* meer daarover hieronder). Wij hebben die ‘de stipmotor’ gedoopt. Joost den Draaijer was er op Hilversum III een slag eerder mee. Hij gebruikte de stipmotor na de verkeersinformatie in de jingle “Een wenkje voor den weggebruiker”, ingesproken door Ad ‘s-Gravesande. Dat was begin jaren ’70. Ferry Maat vergreep zich ook in de Soulshow aan de stipmotor.
V.l.n.r.: Ferry Maat, Ad ‘s-Gravesande en Joost den Draaijer (Willem van Kooten) – foto’s Beeld en Geluid
Maker Oorspronkelijk komt de jingle van het jinglebedrijf PAMS in Dallas. Het is cut 14 in series 27 getiteld Jet set uit 1964, opgenomen voor WABC in New York. Lang hebben we ons afgevraagd welke auto of motor dit geluid voortgebracht. Tot we simpelweg keken in de PAMS Bible, een digitale database van jingle-goeroe Ken R. Deutsch met een opsomming van alle basis-jingles uit de naamgegeven jingleseries van PAMS. Want wat zien we daar staan bij cut 14 in series 27? XKE Special. En wat blijkt (dat wisten wij ook niet)? Een XKE Special is type raceauto van … Jaguar.
De Jaguar E-type wordt ook aangeduid als Jaguar XK-E. Er zijn drie generaties van gebouwd tussen 1961 en 1974. De E-type betekende een revolutie in het ontwerp, de prestaties en de besturing van sportwagens. De prijs van deze Jaguars lag een stuk onder die van de concurrerende modellen wat zorgde voor een prima verkoop. In 14 jaar tijd werden meer dan 70.000 exemplaren van de E-type verkocht. YouTube staat vol met filmpjes waarop het geluid van de motor goed te horen is.
Herkomst Waar overigens PAMS het geluid weer vandaan heeft, is niet 100% duidelijk. In ieder geval van een elpee met geluidseffecten, want in de basisopname (de een-na-laatste in de montage hieronder) is het tikken van de plaat goed te horen. Wie weet om welke plaat het gaat, mag het ons mailen. Heel graag zelfs! PAMS gebruikte in series 27 overigens veel meer (Jet Set-) geluiden, zoals dat van een springplank in een zwembad of een speedboot.
* De zingende juffrouw heet overigens Gleni Tai / Rutherford, is van Indiaanse afkomst en heet oorspronkelijk Brighteyes Longknife. Ze staat ook getekend op de hoes van series 27, zie hierboven de lichtgroene afbeelding.
Het geluid van de stipmotor is trouwens ook te horen op een single van zanger Ray Burden uit 1960, getiteld A Hot-Rodders Dream. Heel bijzonder om de jingle op deze manier te horen.
Ook hoor je de stipmotor in een Radio Veronica-spot voor de Fiat 128, ingesproken door Rob Out, begin jaren 70.
En daarmee is de hoofdvraag beantwoord: de stipmotor uit de Top 40 komt van Jaguar! Hieronder een montage van een aantal versies van de stipmotor-jingle en het origineel.
