Het Top Format hoofdkwartier in Haarlem: een voormalige, deftige burgemeesterswoning (alle foto’s, tenzij anders vermeld: Jelle Boonstra)
Top Format werd in 1975 opgezet door Ren Groot
Die was in de jaren zestig – zoals velen – begonnen bij de ziekenomroep, in dit geval Radio Parade in Haarlem (foto copyright Parade).En trok een paar verschrikkelijke stoute schoenen aan: hij werd DJ op emigrantenzender CHIN in Toronto, en daar al heel snel verantwoordelijk voor de Nederlandstalige programmering (Promotiefoto van CHIN).
Op Radio Noordzee werkte hij een paar jaar als reclame-acquisiteur en ontdekte daar een bruikbaar talent: het produceren van reclamespotjes.Eén van de meest memorabele feiten: de gezongen spot voor Goudhaantje, de DJ’s vonden het één van de leukste spots en het zette de toon voor iets nieuws: Top Format.
Als eenmanszaak aan huis begonnen (Ren vlak voor z’n vertrek als directeur van Top Format in 2000 nog eens even terug op de plek van toen: de Ramplaan in Haarlem)Na een periode bij Radio Noordzee begon Ren in januari 1975 voor zichzelf, dit was de eerste demo waarin nederland van Top Format ging horen.
Het waren niet alleen de jingles, maar ook de Flexidisc-plaatjes (Eva-tone) waarmee hij zich een gat in de markt verwierf
Eén van de eerste klanten is de Nederlandse NCRV – zij krijgen Amerikaanse jingles, en die worden in Amerika zelf, bij PAMS ingezongen. (Photos PAMS of Dallas)
Aanvankelijk is muziekdorp Volendam de plek waar de pakketten worden ingezongen: vlieguren maken is het, het vak helemaal in de vingers krijgen.
Ook wordt veel gedaan in de Hilversumse studio Top 40, met Karel van der Woerd achter de knoppen, de man met de bril is Rick DeLisle, met wie disco-jingles werden gemaakt (Foto Top Format).
Radio Mi Amigo was een vaste klant voor jingles en – beroemde – commercials.Later wordt de Fendal Studio de vaste pleisterplaats (tussen Hilversum en Breukelen), in het gehuchtje Kerklaan.
Je zou het niet zo 1-2-3 zeggen, maar in deze voormalige stal zat een moderne 24-sporen studio (inmiddels 72 sporen).
En jarenlang werden hier de bekendste radio- en televisiejingles van heel Europa opgenomen.
Beginjaren tachtig: of het nou Rotterdam is, of Den Haag, of Amsterdam, of Nijmegen, overal beginnen de vrije jongens met piratenzenders die professionele ambities hebben. Daar horen ook jingles bij (Dank aan Hofstad Radio)
Daar hoorden ook advertenties bij in de piratenbladen, zoals het Free Radio Magazine
Zelfs de democassettes worden roofgoed, en de piraten proberen – naar goed gebruik – alle jingles te verknippen om ze op hun eigen station te gebruiken.
Top Format wordt overspoeld met bestellingen, en dat legt het bedrijf geen windeieren (kijkend naar de losse berekeningen op de kladjes)
En in half Europa zaten stations (zoals Palermo in België) hun teksten passend te maken op Amerikaanse bedjes.Dankzij een exclusief contract met jinglemaker W.B. Tanner (eind 1982 overgenomen door Media General) had het bedrijf wat te bieden ook.
In 1983 komt Bart van Gogh erbij – in Den Haag dan al één van de vaakst gehoorde stemmen op spotjes en commercials van de piraten in de Hofstad. (Foto: Bart van Gogh)
En in 1995 voor het Top Format gebouw
Dat is maar goed ook, want de klanten blijven maar komen – in toenemende mate ook uit Duitsland, waar commerciële radio op grote schaal wordt toegestaan.
Steeds meer wordt er gezongen, hier blaast het jinglekoortje even uit op een snikhete dag, in het weiland naast Fendal (links met oudgediende Pim Roos, rechts met Bill van Dijk. (Foto Top Format)
Een sessie in de Fendal Studio, september 1988 – de opname van het AVRO Maandag pakket (JAM Skywave).Het koortje, van links naar rechts: Julia Lo’Ko, Joni de Boer, Edward Reekers en Max Werner (beide ex-Kayak) en bas Pim Roos.
Het koortje van de dameskant bekeken.En hier moesten ze zich die dag doorheen bijten.Bart en Rick van Veldhuyzen van de AVRO (links) kijken nog monter
Ren voor de deur van z’n kantoor in datzelfde jaar
Even uitblazen tussen de sessies door, een beeld van een opname uit 1994. Jingles zingen is een gecompliceerd en een geconcenteerd werkje.Nogmaals de Fendal Studio, alle jute eruit, hout erin na een ingrijpende verbouwing.
Hier kregen de klanten destijds de nieuwe pakketten en libraries te horen.
Zomaar een kast, en daar hebben ze er een boel van bij Top Format.
En ook werd al in eigen huis opgenomen, op de zolder van het pand, vooral stemmen, vooral commercials in de eerste jaren.
Leveranciers namen de achterdeur, zullen we maar zeggen.
Gaandeweg kwam er ook in het pand zelf meer studio-activiteit.Er zijn ook innovaties in het geluid: al sinds 1989 maken Top Format en JAM de jingles van Sky Radio, en Sky wilde Nederlandse teksten, maar Amerikaanse harmonies, dus: let’s mingle! Hier komen Edward Reekers, Laura Vlasblom en Pim Roos aan bij de JAM Studios in Dallas.
Om te zingen met de ouwe getrouwen van JAM, links en rechts geflankeerd door Bart van Gogh en Jon Wolfert (beide foto’s: Top Format).
En gaandeweg werd ook steeds meer zélf gecomponeerd, de start van een zelfbewuste Nederlandse jingle-industrie.
Het bedrijf begon aardig te groeien, zoals op deze kerstkaart blijkt, ook gemaakt voor de jinglecontacten in Amerika: dit vonden ze daar erg leuk. (Foto Top Format)Bart en Jon Wolfert zijn goed bevriend geraakt, maar het was een echte verrassing toen de baas van JAM in 2004 opdook bij Bart’s surprise party in Zandvoort. Bart werd er toezongen door een jinglekoor, en dat werd door Jon enthousiast gefilmd.
Daar kwam deze ultramoderne studio, op de foto technicus Sander Kerklaan (en nee: die heeft niets te maken met het gehuchtje Kerklaan).
Mean and lean lijkt het sinds 2003, maar in deze nieuwe generatie studios kan meer dan in de impsante batterijen van mengpanelen en randapparatuur van vroeger. (Reclamefoto van leverancier Helios)
Hier wordt nu gezongen in de nieuwe studio op zolder. (reclamefoto van leverancier Helios)
Of gesproken, want spots en commercials zijn er ook nog steeds.
Want er is een boel veranderd in het gebouw, zoals uit deze digitale folder van 2009 blijkt.
Rond 2000 werd de firma overgekocht door Lennard Groot (zoon van Ren, links) en Frank Kok, die al financieel directeur was. Waarom houden ze twee van die rare poppen vast? Omdat hun bijnamen Peppi en Kokki luiden…
Als je internationaal mee wilt doen in de jinglewereld, zul je internationaal ook veel beurzen moeten afreizen.
Dan is het prikbord op het kantoor van Bart van Gogh toch meer ….. jingle.
En nog eens, op wat we maar de trap naar succes zullen noemen.
Wie hier langs komt wandelen zal niet snel bevroeden dat hier de belangrijkste jinglepakketten van Nederland worden gemaakt.
Dat is ver verwijderd geraakt van het begin, in 1975, toen de omroepen voor het eerst – met dit briefje – werden geinteresseerd in het kopen van ‘echte’ jingles.Bij het afzwaaien van Ren Groot als directeur was er een boek en een CD-box, voor iedereen om mee te nemen (wensdroom van elke collector)